ΑΛΦΕΙΟΣ: Η ΧΕΡΣΟΝΗΣΟΣ "ΤΑΜΑΝ" ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΟ ΣΗΜΕΙΟ ΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΣΤΟΝ ΧΑΡΤΗ…
ΠΑΜΕ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΜΕΡΙΚΑ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ …
Την μετονομασία της Κριμαίας στο ελληνικό "Ταυρίδα" εξετάζει η Ρωσική κυβέρνηση
Ταυρίδα ή Χερσόνησος Ταυρική ήταν το όνομα της Κριμαίας κατά την περίοδο της κλασικής αρχαιότητας, το οποίο χρησιμοποιήθηκε από τις ρωσικές αρχές μετά την ένταξή της στη Ρωσία το 1783. Η χερσόνησος ονομαζόταν έτσι μέχρι τη δεκαετία του 1920 και μετά μετονομάστηκε σε Αυτόνομη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Κριμαίας.
Η πρόταση για συμπερίληψη της αρχαίας ονομασίας της Χερσονήσου, ανήκει στον επικεφαλής της Περιφερειακής Εθνικο-πολιτιστικής «Αυτονομίας των Ελλήνων της Δημοκρατίας της Κριμαίας "Ταυρίδα"» Ιβάν Σόνους.
Ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Κριμαίας χαρακτήρισε «σημαντική πρωτοβουλία» την πρόταση των Ελλήνων της χερσονήσου, προτείνοντας να γίνει ευρεία συζήτηση για το συγκεκριμένο ζήτημα, στο Κρατικό Συμβούλιο προκειμένου να διαπιστωθεί εάν υπάρχει γενικότερή υποστήριξη στο αίτημα.
Οι Ελληνικές αποικίες της Ταυρίδος
Το αρχαίο Ελληνικό βασίλειο του Βοσπόρου
Υπέρμαχος της σημερινής αλλαγής της ονομασίας «Κριμαία» σε «Ταυρίδα», είναι και ο εθνικιστής βουλευτής της Ρωσικής Δούμα, Βλαντίμιρ Ζιρινόφσκι, ο οποίος υποστηρίζει πως το σημερινό όνομα είναι κατάλοιπο των… Τατάρων. «Ταυρίδα, είναι καθαρό ελληνικό όνομα. Όπως είναι η Σεβαστούπολη, η Θεοδοσία, το Κέρτς-Κέρας (αρχαίο Παντικάπαιον), η Ευπατορία- είναι όλες ελληνικές πόλεις! Ενώ η ονομασία Κριμαία- Κριμ, είναι καθαρά τατάρικη» είχε δηλώσει ο ίδιος παλαιότερα, ανακοινώνοντας πως θα ξεκινήσει ενέργειες προκειμένου να προχωρήσει η μετονομασία της Κριμαίας, σύμφωνα με όσα προβλέπουν από τη νομοθεσία.
Ο αρχαιολογικός χώρος της Χερσονήσου (σήμερα Σεβαστούπολη)
Το πρυτανείον του Παντικαπαίου (Κερτς)
Ανάγλυφο κόρης από το Παντικάπαιον
………………………………………………………
Κριμαία: Προς αναζήτηση της μυθικής «Ιφιγένειας Εν Ταύροις»;
Ταυρίς, ή άλλως χώρα των ταύρων όπου, σύμφωνα με τον «πατέρα» της τραγωδίας, Ευρυπίδη, εστάλη η Ιφιγένεια μετά τη θυσία της, εν Αυλίδι… Η Ταυρίς, Ταυρίδα στο βόρειο τμήμα της Μαύρης Θάλασσας, είναι από την αρχαία εποχή η ονομασία της χερσονήσου της Κριμαίας.
Εδώ και αρκετά χρόνια, γινόταν συχνά-πυκνά συζήτηση, μεταξύ σοβαρού και αστείου, για το πού ανήκει η Κριμαία. Στη Ρωσία ή στην Ουκρανία;
Αν μελετήσει κανείς την ιστορία της, οι Έλληνες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να διεκδικήσουν την… αρχαία Ταυρίδα από ότι οι σύγχρονοι Ουκρανοί, ανέφερε πανεπιστημιακός, δείχνοντας προφανώς τη φιλική του προδιάθεση προς τον Ελληνισμό!
Ύστερα, κύλισε ο καιρός και η ιστορία πέρασε εύκολα από τη μνήμη στην καρδιά, κατά τον γνωστό στίχο…
Η Ελλάδα, φυσικά, δεν έχει διανοηθεί να διεκδικήσει την Κριμαία, δεν εμφανίστηκαν… τρελοί να σκαρφιστούν κάτι τέτοιο…
……………………………………………………………..
Η αρχή έγινε όταν οι Αργοναύτες με τη βοήθεια της θεάς Αθηνάς κατάφεραν να περάσουν από τις Συμπληγάδες, και για τους ποντοπόρους Έλληνες ανοίχτηκε ένας νέος κόσμος προς τους αχανείς ορίζοντες της Ρωσίας και της Βλαχίας: πλούσιοι σιτοβολώνες και άφθονα βοσκοτόπια, αλιεία αλλά και πολύτιμες πρώτες ύλες, γούνες και καστόρια, ξυλεία και μέταλλα.
Δεν ήταν όμως, μόνο τα αγαθά. Όπως αναφέρει η ιστορικός Μαριάννα Κορομηλά, αυτές οι απέραντες στέπες αποτελούν τον «μοιραίο διάδρομο», τον μοναδικό δρόμο που οδηγεί από την κεντρική Ασία στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Και στη μέση η χερσόνησος της Κριμαίας να κρέμεται από μια στενή λωρίδα γης από την Ουκρανία, με εξαιρετικά πλεονεκτική γεωγραφικά θέση, καθώς βρίσκεται στο σημείο όπου διασταυρώνονταν οι παραδοσιακοί θαλάσσιοι οδοί του Εύξεινου Πόντου και η μεταφορά των πολύτιμων αγαθών. Και οι αρχαίοι Έλληνες όχι μόνο έφτασαν ως εκεί και «έζωσαν» περιμετρικά τη σπουδαία αυτή χερσόνησο με παραθαλάσσιες αποικίες -μερικές από τις οποίες εξελίχθηκαν σε σπουδαία κέντρα της αρχαιότητας- , αλλά συνομίλησαν με τους γηγενείς και τους γειτονικούς λαούς και άφησαν ορατά τα ίχνη τους μέχρι και σήμερα: πλούσια αρχαιολογικά κατάλοιπα, πλήθος από τοπωνύμια, μύθοι, θρύλοι και παραδόσεις μαρτυρούν την μακραίωνη ελληνική παρουσία στην περιοχή.
Εκεί, στα νοτιοδυτικά της Κριμαίας, οι Έλληνες ίδρυσαν το μοναδικό λιμάνι που θα μπορούσε να ελέγχει τους πλόες που συνέδεαν τις βορινές με τις νότιες ακτές του Εύξεινου Πόντου: τη δωρική αποικία Χερσόνησο, στα όρια της σημερινής Σεβαστούπολης. Στην πόλη προσαρτήθηκαν και οι δύο ιωνικές αποικίες που βρίσκονταν βορειότερα, η Κερκινίτις και ο Καλός Λιμήν…
Στα εκτεταμένα παραθαλάσσια αρχαιολογικά κατάλοιπα της πόλης, δεσπόζει μεταξύ άλλων και το μοναδικό αρχαιοελληνικό θέατρο που έχει ανακαλυφθεί σε ελληνική αποικία της Μαύρης Θάλασσας, (πάνω στο οποίο οικοδομήθηκε μεταγενέστερη βυζαντινή εκκλησία). Η εξαιρετική γεωγραφική σημασία της πόλης, έχει θέσει τη σημερινή διάδοχό της, τη Σεβαστοπόλ, υπό ειδικό καθεστώς μετά της κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης, καθώς αποτελεί τη βάση τόσο για τον ουκρανικό όσο και για τον ρωσικό στόλο της Μαύρης Θάλασσας. Τα αντίπαλα, πλέον, πλοία ελλιμενίζονται υπό το βλέμμα της θηλυκής Ταυρικής θεότητας, της Αθηνάς Παρθένου αλλά και του Ηρακλή, κύριων θεοτήτων στο πάνθεον της αρχαίας Χερσονήσου.
Στα ανατολικά παράλια της Κριμαίας, στα στενά που σχηματίζονται ανάμεσα στη χερσόνησο και την απόληξη του Καυκάσου, σε αυτά τα στενά με την τεράστια στρατηγική και οικολογική σημασία —καθώς αποτελούν και ένα από τα μεγαλύτερα περάσματα μεταναστευτικών ψαριών— εκεί, που πριν από λίγες ημέρες, στις αρχές Μαρτίου 2014 ο ρωσικός στόλος βούλιαξε ένα πλοίο για να εμποδίσει την έξοδο του Ουκρανικού ναυτικού, στα στενά του Κερτς – Κιμμέριου Βοσπόρου, στα στενά που οδηγούν στη θάλασσα του Αζόφ ή τη Μαιώτιδα λίμνη των αρχαίων Ελλήνων, οι αρχαίοι Έλληνες αντιλαμβανόμενοι τη σπουδαιότητά τους ίδρυσαν ένα πλήθος από ιωνικές αποικίες, με προεξάρχουσα το Παντικάπαιον, το σημερινό Κερτς.
Το Παντικάπαιον, που ιδρύθηκε από Μιλήσιους τον 6ο π.Χ. αι. δεν σταμάτησε ποτέ, από την ίδρυσή του μέχρι και σήμερα, να αποτελεί μια πόλη—κλειδί για την περιοχή. Κύριος προστάτης της πόλης ήταν ο Απόλλων Ιατρός, στον οποίο ήταν αφιερωμένος και ο κεντρικός ναός της πόλης. Στην απέναντι από το Παντικάπαιον ακτή μια ακόμα ιωνική αποικία, η Φαναγορεία, ολοκλήρωνε τον έλεγχο των στενών. Και λίγο παρακάτω η καστροπολιτεία της Θεοδοσίας, ο μετέπειτα γενοβέζικος Κάφφας (σημερινό λιμάνι Φεοντόσιγια). Αλλά οι Μιλήσιοι έμποροι δεν περιορίστηκαν εκεί. Προχώρησαν ως το πιο απομακρυσμένο και σημαντικό σημείο της Μαιώτιδος λίμνης, της μητέρας του Πόντου (Αζοφική θάλασσα), στις εκβολές του πλωτού ποταμού Δον και ίδρυσαν την αποικία Τάναϊ αλλά και μια σειρά από μικρά παράλια εμπορεία, για να ελέγξουν τη διακίνηση των πολύτιμων προϊόντων της περιοχής και της ενδοχώρας.
Εκεί, στα αρχαία βοσκοτόπια και στις προστατεμένες παραθαλάσσιες πόλεις της Κριμαίας, στη χώρα των Ταύρων και των Σκύθων με τους ανθρωποφάγους λαούς και τα άγρια τελετουργικά, έφτασε ο Ορέστης με τον σύντροφο του Πυλάδη, κυνηγημένος από τις Ερινύες μετά τον φόνο της μητέρας του Κλυταιμνήστρας και του εραστή της. Εκεί συνάντησε ως ιέρεια της θεάς Αρτέμιδος την αδελφή του Ιφιγένεια, που η θεά είχε σώσει από τον βωμό της θυσίας στην Αυλίδα, βάζοντας στη θέση της ένα ελάφι. Με μεγάλο κίνδυνο και κατατρεγμένος από τον μυθικό βασιλιά της Ταυρίδας Θόα, ο Ορέστης κατάφερε να πάρει την αδελφή του μαζί με το ξόανο της θεάς, να τους φέρει στην Αττική και να ιδρύσει στη Βραυρώνα ιδιαίτερη λατρεία για την Αρτέμιδα Ταυροπόλο. Οι Έλληνες είχαν νικήσει τα υπεράνθρωπα εμπόδια που συνάντησαν στις άγνωστες αυτές θάλασσες. Τα αγαθά των αποικιών ταξίδευαν πίσω στις ελληνικές μητροπόλεις…
Λίγο ψηλότερα από τη Κριμαία, στη σημερινή Ουκρανία και στις όχθες των πλωτών ποταμών Δνείπερου και Μπαγκ ίδρυσαν οι Μιλήσιοι μια ακόμα αποικία, την Ολβία. Το όνομά της καθαρά ελληνικό, από τη λέξη όλβος, που σημαίνει πλούτος, ευτυχία, χαρά και εκφράζει την ευδαιμονία των πολιτών της. Ο κόλπος που καταλήγουν τα δύο πλωτά ποτάμια (και φυσικά τα εμπορεύματά τους) είναι εξαιρετικά πλούσιος σε χλωρίδα, πανίδα και φυσικές αλυκές, αλλά και εξαιρετικής γεωγραφικής σημασίας. Στη νησίδα Μπεζεράν στην είσοδο του κόλπου, την αρχαία Βορυσθενίτιδα, είχαν εγκατασταθεί Χιώτες και Ροδίτες έμποροι πριν ακόμα την ίδρυση της αποικίας. Βορυσθένη ονόμασαν και τον Δνείπερο, όπου ήδη από τον 5ο π.Χ. αι. ο Ηρόδοτος χαρακτήρισε ως «τον πιο ωφέλιμο από όλους τους ποταμούς, μετά τον Νείλο». Και διέπλευσαν τον Δνείπερο για να βγουν στη Βαλτική, για να βρουν το κεχριμπάρι που τόσο αγαπούσαν οι Μυκηναίοι.
Σύμφωνα με τον μύθο, αυτόν τον ίδιο δρόμο ακολουθούσε ο Απόλλωνας κάθε χρόνο για να περάσει τους ψυχρούς χειμερινούς μήνες στη μυθική Υπερβορεία, μια ιδανική πολιτεία, όπου ο ήλιος έλαμπε συνεχώς και οι σοφοί κάτοικοί της ζούσαν απρόσβλητοι από το κρύο και τις ασθένειες. Οι Υπερβόρειοι έστελναν κάθε χρόνο τους πρώτους καρπούς τους και άλλες προσφορές ως δώρα στο μαντείο του Απόλλωνα στη Δήλο, με τη συνοδεία δύο νεαρών παρθένων και πέντε ανδρών. Οι αποικίες υπήρξαν γενναιόδωρες προς τις μητροπόλεις της αρχαίας Ελλάδας…
